Jak stworzyć własny warzywnik ? cz. I
9 Sierpnia 2017
Wiosna jest oznaką zmian. Nie tylko tych zachodzących w przyrodzie. Często w tym okresie decydujemy się na porządki w szafie, odświeżenie fryzury czy podejmujemy się nowych zajęć i wyzwań. To wiosną często uświadamiamy sobie jak przez całą zimę brakowało nam owoców i warzyw. Takich świeżych i naturalnych. Wiele z Was pisała do mnie, że chciałaby w tym roku stworzyć własny warzywnik. O dziwo wiele osób chce stworzyć go nawet na parapecie. Dziś przedstawię rady jak przygotować się na wysiew warzyw. Zarówno jeśli chodzi o glebę w ogrodzie czy ziemie w doniczce, która będzie stała na balkonie lub parapecie.
Jakie miejsce wybrać na warzywnik?
Idealne miejsce na warzywnik powinno być na płaskim, słonecznym obszarze.Preferowana jest wystawa południowa. Wszelkie pagórki będą źle wpływać na nasze nawożenie (spływanie substancji) i są problematyczne w pielęgnacji a przez to mogą zmniejszać plony. Pamiętajmy o tym aby źródło wody oraz miejsce gdzie przechowujemy narzędzia ogrodnicze nie było zbytnio oddalone od miejsca gdzie będziemy siać warzywa, ułatwi nam to pracę w przyszłości. Warzywnik ze względu na to, ze będziemy w nim hodować rośliny do jedzenia (jakie to odkrywcze!) powinien znajdować się z dala od ulic i cieków wodnych, które mogłyby powodować kumulowanie się w nich metali ciężkich. Jednak wiadomo, że nie każdy może sobie pozwolić właśnie na takie warunki. Pomyślmy o tym aby były one jak najbardziej zbliżone do tych idealnych.
Miejsce możemy wyznaczyć pośród naszego ogrodu bezpośrednio w glebie lub na podwyższeniu, które będzie przeznaczone tylko i wyłącznie pod warzywnik.
 |
| Warzywnik w ziemi |
 |
| Warzywnik w podwyższonych donicach |
Jak przygotować glebę pod warzywnik?
1) Zakładając pozytywną wersje, o warzywniku powinniśmy pomyśleć już na jesień.Wtedy usuwamy wszystkie niepotrzebne rzeczy z gleby łącznie z dużymi kamieniami i suchymi roślinami. Odchwaszczamy całe pole, polecałabym ręczne odchwaszczanie jest to żmudna i ciężka praca jednak zupełnie ekologiczna w porównaniu do preparatów chemicznych dostępnych w sklepach. Na jesień zalecane jest nawożenie fosforem i potasem aby pierwiastki mógłby przez zimę swobodnie zadziałać w glebie.
Fosfor - pełni istotną rolę w powstawaniu kwiatów, owoców i w procesie drewnienia tkanek. Uodparnia rośliny na choroby i wzmacnia wzrost korzeni. Niedobór potasu objawia się wątłymi pędami, matowymi liśćmi oraz plamami czerwieni i fioletu na roślinie.
Potas – nadaje owocom smak i barwę kwiatom. Od niego zależy prawidłowa gospodarka wodna w roślinie. Nadaje roślinie odporność na różne choroby.Niedobór potasu objawia się niewybarwienie liści a także zasychaniem brzegów blaszki liściowej. Roślina słabiej plonuje.
 |
| Pielęgnacja warzywnika |
Na jesień możemy nawozić także obornikiem 4kg/m2 (to dla osób bardziej znających się na rzeczy gdyż niektóre warzywa np.: marchew sieje się w 2 roku po oborniku). Bez względu na wszystko warto raz na kilka lat zastosować nawożenie obornikiem. Szczególnie cenny jest obornik koński, który zawiera dużo azotu.
Używanie kompostu jako organicznego nawozu będzie dla tych mniej doświadczonych bezpieczniejsze. Ja jestem zwolennikiem nawożenia kompostem na wiosnę i myślę, że będzie też prostsze dla Was
Używanie kompostu jako organicznego nawozu będzie dla tych mniej doświadczonych bezpieczniejsze. Ja jestem zwolennikiem nawożenia kompostem na wiosnę i myślę, że będzie też prostsze dla Was
Następnie po nawożeniu mineralnym czy organicznym cały obszar traktujemy glebogryzarka i przekopujemy dokładnie łopatą. Gdy posiadamy duże pole lepiej użyć pługa do przeorania a następnie bron do wyciągnięcia chwastów z pola. Ciągnik ułatwi nam sprawę. Polecane jest głębokie przekopywanie na jesień. Całość pozostawiamy do wiosny w tzw. ostrej skibie. Przez zimę struktura gleby się polepszy.
 |
| Gleba w ostrej skibie |
2) Druga wersja jest mnie optymistyczna, jednak bardziej prawdopodobna. Oznacza, że dopiero teraz zdecydowaliśmy się na posiadanie warzywnika. Na wiosnę pracę w polu dobrze zacząć jak najwcześniej. Jeśli dalej nie wiemy jaką mamy glebę musimy to sprawdzić. Warzywa najlepiej czują się w ziemi przepuszczalnej próchniczej i lekko wilgotnej o odczynie obojętnym.
Jak określić typ gleby?
Jak określić typ gleby?
Prosty test aby dowiedzieć się jaka mamy glebę polega na zaciśnięciu w pięści trochę ziemi. Gdy po otworzeniu dłoni ziemia się rozsypie to informacja dla nas, ze to ziemia piaszczysta. Jednak gdy zbije się w jedną grudę jest to ziemiagliniasta. Dążymy do tego aby po otwarciu dłoni ziemia była grudkowata. Wtedy jest żyzna i najlepsza pod sianie warzyw.
Gleba piaszczysta ma mało próchnicy i łatwo przepuszcza powietrze oraz wodę, która staje się niedostępna dla korzeni. Aby to zmienić dobrze wzbogacić ja w próchnicę czyli kompost lub obornik. Polepszy to transport w glebie. Wzmocni ją w substancje odżywcze i umożliwi zatrzymywanie wody. Można także dodać mieloną glinę, która zwiększy gruzełkowatość gleby i torf, który dostarczy substancji organicznej. Pamiętajmy aby wszystko dobrze wymieszać.
 |
| Prawidłowa struktura gleby |
Gleba gliniasta jest ciężka nie przepuszcza wody. Jest twarda a gdy wyschnie pęka. Ciężko się nagrzewa co opóźnia kiełkowanie roślin. Składniki pokarmowe są głęboko ukryte w takiej glebie i nie mogą trafić do korzeni roślin. Aby rozwiązać problem warto rozluźnić ziemię gliniastą przez dodatnie piasku lub drobnego żwiru. Oczywiście niezbędne jest dodanie do niej kompostu lub obornika.
A co z pH gleby?
Odczyn gleby jest bardzo istotny dla prawidłowego rozwoju warzyw. Jak wcześniej wspomniałam preferują one obojętnie pH. Można wysłać próbkę gleby do badania czy kupować elektroniczne sprzęty w sklepie ogrodniczym. Jednak mam dla Was prostszy sposób.
Do pojemnika z glebą wlewamy wodę destylowaną tak aby zrobiła nam się papka. Następnie dodajemy trochę sody oczyszczonej, jeśli na wierzchu pojawią się piana informuje nas to o tym, że jest to gleba kwaśna. Aby dowiedzieć się czy gleba jest zasadowa zamiast sody do drugiej wersji dodajmy ocet. Gdy mieszanina zacznie syczeć informuje nas o tym, że to gleba zasadowa.
Aby obniżyć pH zakwaśmy glebę torfem lub użyjmy nawóz zakwaszający. Aby podwyższyć pH gleby należy ją zwapnować np: wapnem magnezowo-tlenowym lub innym dostępnym na rynku specyfikiem do odkwaszania gleby.
Gdy już wiemy jaką mamy ziemie, zakładanie warzywnika powinniśmy rozpocząć zaraz po tym jak stopnieje śnieg (Myślę, że teraz może być ostatni dzwonek). Na wiosnę stosujemy nawożenie organiczne. Najprościej będzie to kompost 5 kg/m2.Zalecane jest także nawożenie mineralne i tu polecałabym nawozy wieloskładnikowe np. Azotofoska czy Substral. Mają one zwiększoną ilość azotu co polepszy nasze plony.
Azot – wspomaga rozwój pędów i liści, zwłaszcza przyspiesza ich wzrost. Niedobór azotu objawia się żółknięciem liści, a pędy stają się cienkie i małe. Roślina słabo rośnie. Jest to pierwiastek bardzo potrzebny rośliną i niestety szybko wypłukuje się go z gleby.
Nawożenie azotem warzyw dobrze jest powtarzać aż do zbioru raz na miesiąc. Jedynie te rośliny przeznaczone do przechowywania kończymy nawozić szybciej. Kiedy uzupełnimy ziemie wszelkimi nawozami, dochodzimy do przekopania gleby. Na koniec wyrównujemy ją. W takiej postaci powinna ona pozostać około 1 miesiąc aby odpoczęła. W tym czasie wykiełkują także chwasty, które ukryły się w glebie. Będziemy mogli się ich szybko pozbyć przed wysiewem warzyw.
** Jeśli jednak pamiętaliśmy o jesiennej pielęgnacji, na wiosnę krok z nawozem wieloskładnikowym możemy pominąć zastosujmy tylko azot.
 |
| Ziemia z nawozem |
Czy można posiadać warzywnik w doniczce?
Odpowiedz brzmi tak! Taki miejski warzywnik rozpocznijmy od wyboru doniczki.Powinna być ona dopasowana do naszego okna lub balkonu. Myślę, że co do kształtu nie będę nikomu nic narzucać. Im więcej miejsca możemy na to poświęcić tym lepiej dla nas. Doniczki powinny mieć dziurki w dnie dla lepszego drenażu.
W tym wypadku o wiele prościej jest z pielęgnacją gleby, ponieważ na rynku są gotowe mieszanki ziemi przeznaczone do wysiewu warzyw. Kupujemy potrzebną ilość i nie przejmujemy się, ze jest ona nieodpowiednia dla naszych roślin.
Obecnie stosuje się także system sadzenia lub siania roślin bezpośrednio do worka z ziemią robiąc w nim dziury i wsadzając rozsadę lub siejąc nasiona. Wspomniany system wyklucza konieczność kupowania doniczek.
 |
| Warzywa w doniczkach |
** Taką ziemię możemy również pomieszać z tą, którą mamy w polu w momencie gdy zakładamy warzywnik w ogrodzie. Wiadomo, że jest to droższa metoda jednak o wiele prostsza niż regulowanie typu naszej gleby.
 |
| Warzywnik w skrzyni |
 |
| Warzywnik w doniczce |
Oczywiście doniczki można postawić w ogrodzie niekoniecznie muszą stać na balkonie, jednak chodzi tu o możliwość posiadania warzywnika u osób które swojego ogrodu nie mają.
O tym jakie warzywa siejemy najwcześniej oraz jakie warzywa posiać koło siebie. Będzie kolejny tekst. Mam nadzieję, że u Was w ogrodach i na balkonach praca wre. Im wcześniej zaczniecie tym lepiej i dokładniej będziecie przygotowani na wysiew warzyw.
PS. Wszystkie wspomniane przeze mnie informacje są dla osób, które dopiero zaczynają swoją przygodę z sianiem warzyw. Dla osób, które znają się na ogrodnictwie wpis może wydać się prymitywny. Jednak jeśli komuś zależy na jakieś zaawansowanej poradzie proszę pisać.
W tekście użyłam wiele zdjęć z Internetu abyście mogli zobaczyć różne warianty warzywników.
Autorką powyższego tekstu jest Martyna Cieślińska.
Absolwentka Uniwersytetu Rolniczego Wydziału Biotechnologii i Ogrodnictwa w Krakowie, specjalność Agroekologia i ochrona roślin.
Więcej ciekawych artykułów Pani Martyny znajdziecie na blogu:
wpuszczonawmaliny.blogspot.com
Pomysł na ogród: Jeżeli porady Pani Martyny okazały się dla Was pomocne, to zapraszamy do drugiej części artykułu ( tutaj ), w którym poruszona jest tematyka wysiewu warzyw oraz ich poprawnego sąsiedztwa układanego tak, by plony były obfite.
powrót
